Jaki termometr doktor poleca? Często słyszę takie pytanie. Rodzice skarżą się na rozbieżności pomiarów.
Chcą kupić termometr niezawodny i mierzący błyskawicznie. Z zainteresowaniem patrzą na mój termometr bezdotykowy, którym mierzę temperaturę dzieciom w gabinecie.
Ten rodzaj termometrów cieszy się dużą popularnością. Mierzy błyskawicznie, ale ma swoje minusy. Może być mało miarodajny u najmłodszych dzieci; szczególnie u płaczących, kręcących się i przegrzanych. Nawet wysiłek związany ze ssaniem może zawyżać pomiar. Na wartość temperatury jeszcze większy ma wpływ miejsce pomiaru. Końcówka termometru, którym się posługuję, powinna znajdować sie w odległości 5 cm od czoła dziecka, pośrodku pomiędzy brwiami a linią włosów. U łysego maleństwa linia włosów musi być hipotetyczna. Gdy czupryna bujna, też nie jest dobrze. Podobnie jak czapka "zatrzymuje" ciepło i utrzymuje wyższą temperaturę. Czoło należy odsłonić przynajmniej na 5 minut przed pomiarem. Termometr bezdotykowy do pomiaru punktowego na czole zawyży temperaturę jeśli będzie nad skronią i gdy będzie zbyt blisko czoła. Zbyt daleko, to temperatura będzie zaniżona. Bardzo wiele zależy od techniki badania. MUSI BYĆ ZGODNA Z INSTRUKCJĄ obsługi TERMOMETRU. Inaczej będziemy mierzyć, gdy producent zaleca skanowanie od skroni do czoła, bądź pomiar nad skronią.
Aby pomiary temperatury były obarczone jak najmniejszym błędem, należy je prowadzić w tym samym miejscu i za pomocą tego samego termometru. O prawidłowości pomiaru świadczy jego powtarzalność, aczkolwiek nadal nie mamy gwarancji, że termometr działa w 100 % prawidłowo. W przypadku termometrów bezdotykowych należy poćwiczyć mierzenie temperatury u dziecka zdrowego, spokojnego i chętnego do współpracy.
W przypadku termometrów wkładanych do ucha podobnie. Pomiar będzie najwyższy, gdy końcówka pomiarowa zostanie skierowana na błonę bębenkową. Jeśli w bok, będzie niższa.
Zwykło się uważać, że 36,7°C jest temperaturą prawidłową. W rzeczywistości temperatura prawidłowa nie jest jedną wartością, lecz przedziałem. KONIECZNIE musimy odczytać z instrukcji jaki jest ZAKRES NORMY w określonej grupie wiekowej.
Pamiętajmy, że wysokość ciepłoty ciała, zwana temperaturą ciała, zależy od miejsca jej pomiaru. Inne będą wartości pod pachą a inne w odbytnicy. Występuje zmienność w zależności od pory dnia, temperatura jest najniższa ok. 6 rano i najwyższa ok. 16-18 godziny.
U zdrowych dzieci temperatura wahała się następująco*:
odbytnica 36,6–38,0°C,
ucho 35,6–37,7°C (do 38,0°C w pierwszych 2 latach),
pod pachą 35,6–37,2°C,
czoło 35,6–37,9°C .
* tak najczęściej, ale mogą być rozbieżności w zależności od stosowanego termometru.
BRUTALNA PRAWDA: u niemowląt najdokładniej możemy zmierzyć temperaturę w odbycie. Najdokładniej wskazuje na gorączkę u dziecka. Pomiar w uchu jest łatwy do wykonania, ale uwaga na rozbieżność pomiarów. Z tego powodu wytyczne nie polecają tej metody u dzieci poniżej 3. roku życia.
W Polsce bardzo często jest mierzona temperatura pod pachą. Niestety badania wykazują, że takie pomiary mają niską czułość w wykrywaniu gorączki.
PRAKTYCZNIE wszystkie pomiary są obarczone określonym marginesem błędu i zapewniają jedynie szacunkowe odczyty temperatury. Jak pisałem 2. czerwca nie jest istotne przekroczenie prawidłowej wartości temperatury, jeśli dziecko czuje się dobrze i nie ma innych niepokojących objawów. Nie mniej, jest to sygnał, że należy uważnie obserwować "CAŁE DZIECKO" , także jego temperaturę.
.
