Dzieci przedwcześnie urodzonych rodzi się
coraz więcej. Wcześniaki należą do grupy zwiększonego ryzyka zakażeń. Ryzyko wystąpienia inwazyjnej choroby pneumokokowej u wcześniaków w pierwszym roku jest ponad 2,5-krotnie większe niż u dzieci urodzonych o czasie. Także częściej chorują na grypę i trafiają do szpitala z powodu biegunki rotawirusowej. Ryzyko zachorowania na krztusiec jest większe u niemowląt z małą urodzeniową masą ciała.
Ponieważ wcześniaki stanowią zróżnicowaną grupę, ze względu zarówno na urodzeniowy wiek oraz masę ciała, jak i współistniejące choroby, nie ma jednolitego schematu szczepień dla wszystkich dzieci z tej grupy. Ogólnie rzecz biorąc, szczepienia, zarówno podstawowe, jak i zalecane, należy wykonywać u dzieci przedwcześnie urodzonych zgodnie z wiekiem metrykalnym, oczywiście po wcześniejszym zbadaniu i zakwalifikowaniu przez lekarza. Wcześniactwo oraz mała urodzeniowa masa ciała nie stanowią wskazań do opóźniania szczepień (jedynym wyjątkiem jest szczepionka BCG).
Szczepionki, które nie zawierają żywych drobnoustrojów, można podawać w dowolnym odstępie od szczepienia BCG; szczepionkę przeciwko rotawirusom – po przerwie nie krótszej niż 4 tygodnie.
Wcześniakom przysługują bezpłatnie szczepionki:
– zawierające bezkomórkową komponentę krztuścową (mniej niepożądanych odczynów poszczepiennych),
– zmodyfikowany schemat szczepienia przeciwko WZW typu B dla dzieci z masą urodzeniową poniżej 2000 g. Zgodnie z aktualnym Programem szczepień ochronnych, cały schemat szczepienia składa się z 4 dawek, podawanych odpowiednio w cyklu 0, 1, 2, 12 miesięcy.
Nie ma przeciwwskazań do szczepień nieobowiązkowych, ale zalecanych. Nie ma również przeciwwskazań do jednoczasowego podawania preparatów podstawowych i zalecanych, oraz do stosowania szczepionek wysoce skojarzonych (tzw. 5 lub 6 w jednym). W razie braku możliwości wykonania więcej niż dwóch wstrzyknięć podczas tej samej wizyty (bardzo mała masa mięśniowa), można rozłożyć szczepienia w czasie i różne preparaty podawać w dowolnym odstępie.
Każde szczepienie jest poprzedzone badaniem lekarskim; szczepi się dzieci zdrowe. Nie muszą cierpieć. Ból ukłucia można złagodzić – chociażby przez kilkuminutowe czułe przytulenie dziecka przez rodzica przed szczepieniem oraz tulenie podczas i po zabiegu. Wskazane jest przystawienie dziecka do piersi przez karmiącą mamę 2–3 minuty przed szczepionką. Jeśli zastrzyk zostanie zrobiony podczas karmienia – wiele niemowląt nie przestaje wtedy spokojnie ssać. Nie zaleca się karmienia jedynie podczas podawania doustnej szczepionki przeciw rotawirusom (słodka). Dziecko karmione mieszankami mlecznymi może na dwie minuty przed szczepieniem wypić przez smoczek (lub ze strzykawki) 2 ml glukozy 24%. Ostatecznie dobry i sam smoczek, też trochę złagodzi krótkotrwały ból.
Błędem jest podawanie leków przeciwbólowych czy też przeciwgorączkowych bez wyraźnych wskazań. Lekarz może takie preparaty zlecić, jeśli wcześniej występowały u dziecka drgawki gorączkowe.
Po wykonaniu każdego szczepienia należy obserwować dziecko na terenie przychodni przez około 30 minut. Podanie każdej szczepionki wiąże się bowiem z niewielkim, ale poważnym ryzykiem wystąpienia reakcji poszczepiennych, takich jak reakcja anafilaktyczna.
Więcej na temat szczepienia wcześniaków http://szczepienia.pzh.gov.pl/wszystko-o-szczepieniach/dlaczego-nalezy-szczepic-wczesniaki/
